Ngoại hình ông già Noel thay đổi thế nào qua từng thời kỳ?

Thế kỷ 13 – 1200

Truyền thuyết về ông già Noel vốn bắt nguồn từ một vị thánh tên là Nicolas, sống ở thế kỷ thứ 4 trong một gia đình giàu có ở Bắc Âu. Ông đã dùng cả đời mình để phụng sự Thiên Chúa và thường xuyên giúp đỡ những gia đình khó khăn. Ông nổi tiếng với truyền thống bí mật đặt những đồng xu trong giày của người mà ông giúp đỡ. Đây cũng chính là nguồn gốc của câu chuyện ông già Noel sẽ đến, bí mật bỏ quà vào trong những chiếc vớ mà trẻ con treo trên cây thông.

Bức tranh vẽ vị rất Thánh này được biết đến như một biểu tượng của Thánh Nicolas, do một hoạ sỹ người Nga không rõ danh tính vẽ nên, có thể xuất hiện vào thế kỷ 13.

Thế kỷ 14: 1300 – 1399

Trong suốt thế kỷ 14, thánh Nicolas luôn được tôn kính như trước đây ông đã từng. Bức tranh này được vẽ bởi Vitale Da Bologna, được đặt tên là Thánh Nicolas  giúp đỡ trẻ em. Trong đó, Thánh Nicolas đến trao quà cho trẻ em lúc giữa đêm.

Thế kỷ 15: 1400 – 1499

Hình tượng Thánh Nicolas dường như không thay đổi gì trong các tác phẩm nghệ thuật của thế kỷ 15. Bức tranh này có tên là The Dowry for the Three Virgins, vào khoảng năm 1425 của  Gentile de Fabriano. Chúng ta thấy một vị giám mục đang trèo lên cửa sổ để đưa cho 3 cô gái trẻ của hồi môn. Bức tranh này miêu tả một trong những việc làm nổi tiếng nhất của thánh Nicolas.

Câu chuyện kể rằng ông nghe nói về một người đàn ông nghèo trong thành phố có ba cô con gái tới tuổi lập gia đình nhưng không có của hồi môn. Việc thiếu của hồi môn trong thời đại chắc chắn sẽ khiến các cô gái lấy chồng được và có thể khiến họ phải làm gái mại dâm. Khi Nicholas nghe điều này, ông quyết định giúp đỡ gia đình. Trong đêm khuya, ông leo lên cửa sổ phòng trẻ của cô gái,  lặng lẽ quăng 3 ví tiền vàng để mỗi cô gái sẽ có của hồi môn và lập gia đình.

Thế kỷ 16: 1500 – 1599

Thế kỷ 16 có nhiều biến động về tôn giáo. Và các vị thánh vĩ đại cũng ít được tôn sùng hơn trước. Tác phẩm điêu khắc Thánh Nicolas trong giai đoạn này.

Thánh Nicholas bởi Andrea Sabatini (1514)

Thế kỷ 17: 1600 – 1699

1644, một đạo luật ban hành cấm ăn mừng lễ Giáng Sinh bị cấm. Các bài viết chống lại đạo luật này cũng đã mô tả ông già Noel hiền lành có râu tóc bạc trắng, đôi má hồng hào luôn đi giúp đỡ người nghèo. 1686, lễ Giáng Sinh được phục hồi nhưng vẫn phải đấu tranh. Trong thời gian này Thánh Nicolas bị xoá bỏ bằng vũ lực, dẫn đến sự hình thành những nhân vật thế tục hơn, chẳng hạn như Father Chistmas. Nhưng sau này, hình tượng của hai nhân vật này được sáp nhập thành một, vẫn là ông già Noel.

Thế kỷ 18: 1700 – 1799

Những năm 1700, các ngày lễ hội của Thánh Nicolas và Father Christmas diễn ra tưng bừng. Ở Anh, nhân vật Father Christmas đã trở nên phổ biến, thường được biết đến với hình tượng áo choàng màu xanh lá cây, đội vòng cây và thậm chí cưỡi lừa.

Sự thay đổi ở Mỹ vào cuối thế kỷ 18, khi các thuộc địa Mỹ thoát khỏi nước Anh, nền văn hoá bị ảnh hưởng bởi Anh quốc dần bị phai nhoà. Các ngày lễ ăn mừng Father Christmas ngày càng ít dần. Thay vào đó, nước Mỹ bắt đầu chú ý đến truyền thống của Hà Lan. Người Hà Lan từ lâu đã ăn mừng ngày lễ tạ ơn Thánh Nicolas, lúc bấy giờ được miêu tả là một ông lão cao tuổi, có bộ râu dài màu trắng và mặc bộ đồ đỏ tươi, cực kỳ tương đồng với ông Noel hiện đại.

Một biểu tượng Nga hồi thế kỷ 18 của Thánh Nicholas (300 – 399), xung quanh là 18 bức ảnh về 18 lần ông bí mật trao tặng những món quà.

Thế kỷ 19: 1800 – 1899

Thời kỳ thay đổi đáng kinh ngạc trong hình tượng thánh Nicolas, đặc biệt tại Mỹ. Các hình tượng Thánh Nicolas hay Father Christmas sẽ hợp lại thành một ông già Noel.

1821, ông già Noel trong cuốn sách The Children’s friend. Lúc này chúng ta đã có thể thấy sự chuyển đổi từ hình ảnh một vị thánh sang một người đàn ông trần tục hơn đang đi giao quà.

1823, hình ảnh ông già Noel trên cuốn sách ‘Twas the Night Before Christmas‘. Đây là cuốn sách ảnh hưởng đến cách mà chúng ta hình dung về ông già Noel ngày nay. Một cuốn sách không rõ ai là người viết nên nhưng nó đã thay đổi mãi mãi khái niệm về ông già Noel. Lần đầu tiên, Thánh Nicolas được mô tả là một ông lão mũm mĩm nhỏ người, đến vào đêm giáng sinh, leo vào ống khói với một bao tải đồ chơi trên lưng.

1890, ông già Noel trong một mẫu quảng cáo rượu

1896, ông già Noel cưỡi chiếc xe chất đầy đồ chơi trên tạp chí Life

Cuối những năm 1800, búp bê giấy hình ông già noel

1880s, tấm thiệp có hình vẽ ông già Noel trở lại Bắc Cực sau khi trao quà

1881, ông già Noel trên tạp chí Harper’s Weekly bởi Thomas Nast. Đây là hình ảnh gần gũi và tương đồng nhất với thời hiện đại, và cũng là bức ảnh được yêu mến nhất của Thánh Nicolas từ trước đến nay.

Thế kỷ 20: 1900 – 1999

1910, ông già Noel mặc áo choàng xanh lá trên tấm postcard của Đức

1912, ông già Noel trên tạp chí Puck được vẽ bởi Will Crawford

1918, ông già Noel đi lính

1939, ông già Noel sẽ thay đổi lịch trình của mình tuỳ vào trẻ em tốt hay xấu bởi Norman Rockwell.

1940, lên bìa tạp chí Radio Times

1952, trên bìa đĩa đơn I Saw Mommy Kissing Santa Claus của Jimmy Boyd

Nếu bạn lớn lên trong thế kỷ 20, bạn sẽ dễ dàng nhận ra hình ảnh ông già Noel đến từ bắc cực luôn gắn liền với các chiến dịch marketing của Coca Cola. Coke đã uỷ nhiệm cho nghệ sỹ Haddon Sundblom tạo ra hình ảnh mới về ông già Noel. Và năm 1931, ông gia noel của Coke lần đầu tiên xuất hiện tạp chí Saturday Evening Post. Một ông Noel mới, to lớn hơn, sống động hơn và cộng hưởng với con người ở tất cả mọi nơi trên thế giới. Tác phẩm ông già Noel của Haddon Sundblom đã trở thành niềm cảm hứng và hình tượng cho ông già Noel ở hiện tại và tới tận sau này.

1959, quảng cáo của Coca Cola

Thế kỷ 21 và tương lai

Mặc dù thế giới của chúng ta có thay đổi từ thế kỷ 19 sang 20 rồi 21, những ý nghĩ của chúng ta về ông già Noel vẫn hầu như không thay đổi. Ông sẽ đến vào đêm Giáng sinh, mang quà cho những cô cậu bé ngoan và cưỡi trên chiếc xe được kéo bởi những con tuần lộc biết bay. Không biết rằng trong tương lai liệu câu chuyện này có thay đổi không nhưng nếu như niềm tin vào những điều kì diệu và tốt lành sẽ đến vào đêm Giáng Sinh vẫn còn thì thánh Nicolas của chúng ta sẽ luôn có một vị trí trong tim mỗi người.

Nguồn: theguardian | finrods