Khi xem lại các hình ảnh về Saigon xưa, chúng ta hay bắt gặp hình ảnh quen thuộc của các bà, các cô ngày xưa ngồi sau xe máy để hai chân sang một bên. Đó là một nét đẹp kín đáo, dịu dàng của người phụ nữ xưa và nay.

Năm 1972, chính quyền miền Nam còn ban hình một quy định chính thức là người ngồi sau xe phải ngồi một bên, cả nam lẫn nữ. Tuy nhiên từ trước đó rất lâu, như một nét văn hoá lâu đời, người phụ nữ miền Nam vẫn có thói quen ngồi sau xe chỉ một bên, nếu ngồi hai bên là sẽ bị đánh giá là… vô duyên mất nết.

Ngồi kiểu này là “mất duyên” rồi

Ở Saigon ngày xưa, cách đi đứng hay ăn mặc mang tính tự do, thoải mái như phụ nữ như thời nay đều sẽ không được khuyến khích. Theo quan niệm xưa, ăn mặc là yếu tố luôn luôn được xét kỹ để lượng định “nết” có đứng đắn hay không.

Cách đi đứng ngoài đường và thái độ cư xử ở những nơi công cộng cũng là “nết” của người phụ nữ. Ngày trước rất hiếm khi gặp một nhóm thiếu nữ hoặc phụ nữ Saigon nào ra đường mà cười nói, đùa giỡn, la hét, ngả ngớn như ngày nay. Nếu cười thì phải lấy tay hay khăn tay (khăn mouchoir) che miệng lại. Cười lớn tiếng hay há to miệng ra sẽ bị nhận ngay hai tiếng “mất nết”.

Cách ứng xử này là những bài học được dạy ở nhà trường. Ngoài ra thì gia đình cũng là nơi đầu tiên phải chịu trách nhiệm về các hành vi của người con gái trong nhà. Từ đó mà người ta thường nói rằng “con nhà gia giáo” là như vậy.

Những chàng thanh niên mới lớn của Saigon xưa hẳn sẽ không thể quên hình ảnh những nữ sinh Trường Gia Long, Trưng Vương… trước khi leo lên baga xe đều vén tà áo dài, nhẹ nhàng ngồi lên xe do người nhà (hoặc người tình) chở. Một hình ảnh thướt tha đầy mê mị của chiếc áo dài thời ấy khi những đứa con trai mặt đầy mụn nhìn thấy một cô gái nhẹ nhàng phất tay vén tà áo để lộ những bí mật dưới tà áo đó…

TH/ST