Dầu cháo quẩy, giò cháo quẩy, dầu chéo quẩy, giò chéo quẩy, … là những cách nói khác nhau cho tên gọi của một loại bánh ăn chiên từ bột nhào (được làm từ bột mỳ, pha thêm bột nở), thường ăn chung với cháo, mì, bún, phở, … Bánh ăn này thường được làm thành một cặp dính nhau, kích thước chừng hơn nửa gang tay, cứng và giòn, không mặn cũng không ngọt.
Dầu cháo quẩy (giò cháo quẩy) có nguồn gốc xuất xứ như thế nào?
Điều này xuất xứ từ sự tích như sau:
Vào thời Tống, nhà Kim [một triều đại do bộ tộc Nữ Chân dựng nên] với thiết kỵ và khí giới hiện đại đã xâm chiếm Trung Nguyên rất nhanh. Lãnh thổ vương triều Bắc Tống khi đó đã bị quân Kim chiếm lĩnh và lăm le xâm chiếm Nam Tống.
Tuy nhiên, các cuộc xâm chiếm của nhà Kim luôn bị chặn đứng bởi danh tướng của Nam Tống là Nhạc Phi (1103-1142). Năm 1130, khi mới ở tuổi 27, danh tiếng Nhạc Phi đã trở thành danh tướng kháng Kim uy danh bốn phương, lừng lẫy khắp thiên hạ.
Năm 1136, Nhạc Phi cùng với các tướng lĩnh khác cất quân Bắc phạt, thu phục cả một vùng đất rộng lớn đã bị nhà Kim chiếm lĩnh trước đó, về cho nhà Nam Tống; đồng thời, tiếp tục ý chí khôi phục Trung Nguyên. Nhân dân khắp nơi đón chào Nhạc Phi và quân đội, hàng trăm đám nghĩa quân lớn nhỏ xin đến hưởng ứng.
Tuy nhiên, trong tình thế hết sức thuận lợi này, phái chủ hòa (đầu hàng) của Nam Tống mà đứng đầu là vua Tống Cao Tông (1107-1187) và tể tướng Tần Cối (1090-1155) lại tỏ ra sợ hãi nên đã cho triệu hồi các lộ quân Bắc phạt, khiến cho ý chí của Nhạc Phi khó thực hiện.
Năm 1140, quân Kim lại ồ ạt xâm chiếm Nam Tống nhưng tiếp tục bị đánh bại bởi Nhạc Phi. Tuy nhiên, một lần nữa, triều đình lại đem thắng lợi của Nhạc Phi để làm vốn xin hòa với người Kim, trong một ngày liên tiếp cho phát đi 12 lệnh kim bài triệu hồi Nhạc Phi. Còn trước đó, Tần Cối đã bí mật lệnh cho các tướng lĩnh rút lui, để lại một mình Nhạc Phi cùng quân của ông thâm nhập trận địa.
Tống Cao Tông sau đó đã điều Nhạc Phi đi làm Khu mật phó sứ để tước bỏ hết binh quyền của ông. Cuối cùng, do âm mưu thâm độc của Tần Cối và vợ là Vương Thị, vào ngày 25-12-1141 (âm lịch), Nhạc Phi và con là Nhạc Vân bị Tần Cối hạ độc giết chết, còn các tướng lĩnh thân cận của ông thì bị mang ra xử chém. Sau cái chết của Nhạc Phi, lòng dân khắp nơi oán hận, căm thù Tần Cối.
Giai thoại kể rằng ở kinh thành khi đó có một người bán hàng rong, trong lúc ế khách đã lấy bột nặn ra hai chiếc bánh hình người, trong đó hình đàn ông ám chỉ Tần Cối và hình đàn bà ám chỉ Vương Thị là vợ của Tần Cối. Nặn xong, hai chiếc bánh hình người đó bị người bán hàng rong thảy vào chảo mỡ sôi sùng sục. Ông chiên hai chiếc bánh như đang hành hình hai kẻ bán nước hại dân để thỏa lòng căm tức.
Sau khi trốn khỏi kinh thành, họ tiếp tục bán bánh kiếm ăn. Nhưng do ở trong tình thế bị săn đuổi, phải cảnh giác ngó trước ngó sau, nên họ không còn đủ thời gian nặn bánh thành hình người như trước nữa mà chỉ còn vê hai thỏi bột dài rồi quấn vào nhau, giả làm hai vợ chồng Tần Cối.
Tên của bánh được đặt là dầu chá kuảy trong đó âm “Kuảy” (鬼) có nghĩa là quỷ (phiên âm là guǐ) cũng trùng âm với“Cối” (桧– phiên âm là guì) là vì thế.
