Dù thành công đến mức nào đi nữa cũng không thể bù đắp được thất bại trong giáo dục con cái. Dù có kiếm được bao nhiêu tiền, sự nghiệp phát triển thuận lợi ra sao, nếu con cái không được dạy dỗ một cách thích đáng, khi về già bạn nhất định sẽ hối hận. Bởi thế, cha mẹ không nên mượn cớ công việc bận rộn mà xem nhẹ việc giáo dục con trẻ.
Thất bại giáo dục gia đình thường rơi vào 3 đặc điểm dưới đây. Hãy xem bạn có đang mắc những sai lầm thế này hay không nhé!
Dung túng
“Điều gì huỷ hoại một đứa trẻ nhanh nhất?” Câu trả lời chính là ‘dung túng’!
Người ta thường nói: “Tam tuế khán lão”, có nghĩa là thói quen của một đứa trẻ được dưỡng thành từ nhỏ, sẽ ảnh hưởng đến tương lai sau này của chúng.
Nếu cha mẹ luôn dung túng những thói quen xấu của trẻ và không kịp thời giúp chúng thay đổi, thì sớm muộn nó sẽ biến thành đại nạn không cách nào vãn hồi.
Khi cha mẹ luôn thuận theo đáp ứng đầy đủ mọi yêu cầu của trẻ, chúng sẽ cho đó là việc đương nhiên, và ngày càng “làm mưa làm làm gió”. Dần dần chúng sẽ tự cho mình là trung tâm, điều này thật nguy hiểm vì nó làm tăng trưởng tâm lý “vị tư” (vì mình), chỉ để ý đến sự hài lòng của bản thân, đòi hỏi những điều vô lý và dần dần trở nên khó khăn chung sống hoà hợp cùng người khác.
Cho dù là một bữa cơm, một món đồ chơi hay một chiếc điện thoại… Nếu cha mẹ dung túng trẻ, điều này chẳng khác gì chúng ta đang hướng chúng đến vực thẳm. Bởi vì cha mẹ có thể dung túng con cái, nhưng xã hội thì tuyệt đối sẽ không buông tha cho chúng. Nếu chúng ta thật sự muốn tốt cho trẻ thì không thể dung túng những hành vi sai lầm đó.
Quá bao bọc trẻ sẽ khiến chúng dưỡng thành thói “vong ân bội nghĩa”, bản thân chúng ta về già cũng sẽ phải chịu tội.
Bạo lực
Cách trực tiếp nhất để huỷ hoại một đứa trẻ chính là dùng bạo lực để đối đãi với chúng.
Cho dù là hành vi bạo lực hay ngôn ngữ bạo lực, đối với trẻ đều sẽ dẫn đến thất bại trong giáo dục gia đình.
Năm ngoái, 8 vụ hỏa hoạn liên tiếp xảy ra trong vòng chưa đầy 24 giờ tại một khu vực thuộc thành phố Thẩm Dương, Trung Quốc.
Người nghi ngờ phạm tội chỉ là một cậu bé 16 tuổi. Hàng ngày cậu thường bị cha mẹ mắng chửi, lâu ngày trong tâm tích luỹ oán hận. Có lần cha mẹ cậu từng chửi rủa: “Sớm muộn gì mày cũng bị vào tù thôi”.
Câu nói này khiến cậu bé khắc sâu trong tâm. Khi bị cảnh sát bắt được, cậu không có chút ân hận gì về hành vi đốt nhà của mình và còn nói một cậu khiến cảnh sát rất kinh ngạc: “Bố mẹ cháu nói sớm muộn cháu cũng bị vào tù, nên cháu sẽ vào cho họ thấy”.
Đây chính là lý do khiến cậu bé phóng hoả để giải hận báo thù cha mẹ.
Sau khi sự việc rõ ràng, mọi người không nén nổi một hơi thở dài.
Kết quả của phương thức giáo dục bạo lực là khiến trẻ sau khi trưởng thành, sẽ học cách “lấy bạo lực để trị bạo lực” và trở thành một người có thói quen dùng bạo lực để giải quyết vấn đề.
Nếu đứa trẻ không trở thành người “dùng bạo trị bạo” thì cũng sẽ trở thành đứa trẻ nhu nhược và thiếu chủ kiến; bởi vì một thời gian dài bị ảnh hưởng bởi giáo dục bạo lực, trẻ không dám phản kháng, ngày càng trở nên tự ti, mẫn cảm, làm gì cũng cẩn thận quá mức, lâu dần sẽ mất đi tâm hiếu kỳ với thế giới xung quanh.
Ngoài ra, nếu cha mẹ dùng bạo lực lạnh như xa lánh, mặc kệ, lạnh nhạt, thờ ơ đối xử với trẻ thì cũng tạo thành cho chúng khoảng trống rất lớn trong tâm. Lâu dần sẽ mắc những bệnh về tâm lý như tự kỷ, đần độn…
Những cha mẹ thông minh đều học được cách “nói những lời dễ nghe” và sẽ không động chút mắng chửi hoặc cũng không lựa chọn hành vi bạo lực lạnh để đối đãi với trẻ.
Trẻ mắc lỗi là điều khó tránh khỏi, nhưng sau khi chúng mắc lỗi thì cha mẹ cũng không thể kích động mà cho chúng một trận đòn, thay vào đó hãy nói với trẻ cần làm thế nào cho đúng. Chỉ có tự nhận ra lỗi của mình trẻ mới không tái phạm lỗi.
Bạo lực không thể giải quyết được vấn đề mà chỉ khiến mọi chuyện càng biến thành tệ hơn. Vì vậy cha mẹ tuyệt đối không nên dưỡng trẻ thành người ‘dùng bạo lực để trị bạo lực’.
Đả kích
Ở Việt Nam, rất nhiều phụ huynh chọn dùng phương thức ‘giáo dục đả kích’ để dạy trẻ. Nhưng cũng chính vì kiểu giáo dục này mà đã huỷ hoại tương lai của biết bao đứa trẻ.
Có quá nhiều cha mẹ luôn đánh giá thấp kém về con mình và gần như chưa từng tán dương hay cổ vũ chúng. Những cha mẹ này hồn nhiên cho rằng giáo dục đả kích là cách quản giáo nghiêm khắc nhất dành cho trẻ. Còn tán dương, cổ vũ sẽ khiến trẻ thiếu tinh thần phấn đấu, cạnh tranh, vươn lên.
Nhưng thực tế thì đả kích hoặc phủ định con cái, không chỉ không thể khởi được tác dụng giáo dục trẻ, mà còn khiến chúng trở nên tệ hại hơn, thậm chí huỷ hoại một đời của trẻ.
Một đứa trẻ trong thời gian dài bị đả kích sẽ khiến tâm hồn nó trở nên hết sức mỏng manh, khi cảm xúc tiêu cực tích luỹ đến một mức nhất định, sẽ dẫn đến làm những việc cực đoan. Không lạ gì với những vụ học sinh tự sát cũng từ đây mà ra.
Vậy nên, làm bậc cha mẹ mà nói, đừng tiết kiệm lời tán dương và cổ vũ trẻ, như vậy chúng mới không ngừng tiến bộ.
Mặc dù người làm cha mẹ không cần phải thi cử, nhưng cũng cần không ngừng học tập. Chúng ta tuyệt đối sẽ không dung túng, dùng bạo lực hay đả kích để giáo dục trẻ, trái lại hãy cho chúng những lời cổ vũ chân thành nhất; bởi vì mỗi đứa trẻ khi sinh ra đều mang theo những năng khiếu riêng, hãy tôn trọng những tài năng đó của trẻ thay vì ép chúng phải lựa chọn theo điều chúng ta muốn.
Dùng phương thức đúng đắn, khoa học để dạy dỗ, giáo dục trẻ, như vậy giáo dục gia đình mới có thể thành công.
Thu Hà biên dịch
Theo: secretchina.com
Tác giả: Đế Tá